Bogdan Klukowski (1939-2022)

Redaktor, krytyk literacki, publicysta, wykładowca, działacz, specjalista ds. marketingu, reklamy i obrotu książką, obecnie na emeryturze; ur. 14 III 1939, Milew, pow. Mińsk Mazowiecki, Wykształcenie: 1957 ukończył technikum geologiczne; 1963-68 studiował polonistyke na Uniwersytecie Warszawskim, mgr filologii polskiej, w latach następnych – socjologię i pedagogikę.

Praca, kariera zawodowa. Rozpoczął pracę zawodową 1957 jako robotnik w przedsiębiorstwie Geoprojekt, 1958-1963 geofizyk w Przedsiębiorstwie Poszukiwań Geofizycznych; powrócił do pracy w zawodzie technika geofizyka pracując 1973-74 w Przedsiębiorstwie Poszukiwań Geofizycznych. Główny nurt działalności zawodowej i społecznej Bogdana Klukowskiego związany jest z książką; 1967- 72 asystent naukowo-badawczy w Instytucie Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej; od 1969 roku aktywny jako recenzent książek i publicysta, poruszający głównie problemy związane z książką i literaturą, jego recenzje i artykuły były drukowane w prasie codziennej oraz w periodykach kulturalnych i literackich. Pracował także jako redaktor: 1985-1991 kierownik działu prozy w redakcji miesięcznika „Nowe Książki”, 1988-1989 redaktor naczelny dwutygodnika „Świat Książki”. W latach 1990-92 redagował „Zeszyty Regionalne” Mazowieckiego Towarzystwa Kultury, był także redaktorem kilku publikacji książkowych. Sprawował szereg stanowisk kierowniczych w organizacjach społecznych i państwowych: 1974-1979 kierownik wydziału kultury i oświaty w branżowych związkach zawodowych, 1980-1981 dyrektor biura zarządu w Związku Literatów Polskich, 1981-1982 dyrektor biura zarządu w Stowarzyszeniu Księgarzy Polskich, 1982-1984 główny specjalista w Departamencie Książki Ministerstwa Kultury i Sztuki,1997-1998 dyrektor Departamentu Książki i Czytelnictwa w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Był scenarzystą i realizatorem narodowych ekspozycji na targach książki we Frankfurcie, Lipsku i Moskwie w latach 1982-1998, uczestniczył w pracach programowych i organizacyjnych prezentacji Polski podczas Targów Książki we Frankfurcie w 2000 roku. Napisał kilka programów wydawniczych dla startujących od 1990 roku wydawców prywatnych, m.in. Polskiego Domu Wydawniczego, Domu Wydawniczego „Jota”, prowadził krótko własną działalność wydawniczą pod firmą Dom Wydawniczy „Tercja”. Od lat 90. koncentrował się w dużej mierze na sprawach marketingu, reklamy i sprzedaży książek: 1991-1992 kierownik działu handlu i reklamy w Wydawnictwach Przemysłowych WEMA, 1992-1994 specjalista marketingu i reklamy w EuroPress Polska, 1994-1995 kierownik działu sprzedaży w Oficynie Wydawniczej „Rytm”, 1995-1997 specjalista marketingu i reklamy w EuroPress Polska, 1998-1999 dyrektor biura zarządu w Wydawnictwach Szkolnych i Pedagogicznych, 1999-2004 kierownik działu rozwoju rynku w EuroPress Polska. W latach osiemdziesiątych prowadził wykłady z literatury polskiej w Liceum Księgarskim w Warszawie i prezentował aktualne zagadnienia wydawnicze na kursach organizowanych przez Stowarzyszenie Księgarzy Polskich. Od 1999 roku prowadzi wykłady o książce w świecie na Podyplomowym Studium Polityki Wydawniczej i Księgarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Publikacje. Opublikował ponad 2 tysiące recenzji i kilkaset artykułów związanych z literaturą polską i obcą, napisał kilka przewodników bibliograficznych dotyczących nauki i literatury, m.in. dotyczący rocznicy kopernikańskiej (1973), literatury „nurtu chłopskiego” (1988), w serii „Przewodnik po Lekturach” wydał opracowanie dotyczące Lalki Bolesława Prusa (1990). Jest autorem małej monografii Wiesława Myśliwskiego (Agencja Autorska, 1988) oraz twórcą antologii wspomnień Polaków z okresu pobytu na zesłaniu w Związku Radzieckim podczas drugiej wojny światowej My, deportowani (Alfa, 1989); uczestniczył w przygotowaniu i edycji trzytomowej antologii Poezja polska (Wydawnictwo IBIS, 2002). Istotnym nurtem jego zainteresowań jest rynek książkowy i prasowy w kraju i za granicą, szczególnie w Niemczech. Napisał i opublikował kilkadziesiąt portretów polskich oficyn wydawniczych z pierwszego i drugiego obiegu oraz oficyn i autorów zagranicznych. Współpracownik czasopism branżowych, takich jak ,,Nowe Książki” , „Bibliotekarz”, ,,Poradnik Bibliotekarza”, ,,Przegląd Księgarski i Wydawniczy”, ,,Notes Wydawniczy”, ,,Magazyn Literacki Książki”, ,,Biblioteka Analiz”. Pomysłodawca i współautor publikacji ABC wydawcy (EDE, 1994), autor haseł o zagranicznych oficynach wydawniczych w Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN (t.1-6) i autor książek: Książka w świecie współczesnym (CEBID, 2003) oraz Książnice narodowe świata (CEBID, 2005).

Praca społeczna. W latach 1969-1980 działacz Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki, od 1980 działacz Stowarzyszenia Księgarzy Polskich. Od 1989 roku Bogdan Klukowski włączył się intensywnie w nadanie nowoczesnego oblicza odradzającemu się ruchowi wydawniczemu i rynkowi książki. Uczestniczył w pracach organizacyjnych Polskiej Izby Książki oraz pracach programowych Centrum Informacji o Książce, współorganizował kształcenie polskich wydawców i księgarzy prowadzone przez organizacje ludzi książki z Niemiec, Anglii i Francji.
Odznaczenia: odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1976), Złoty Krzyż Zasługi (1989). (bps)

(info wg “Wydawca” nr 7/2006 z późniejszymi uzupełniniami)