Ambasador Francji w Polsce Frédéric Billet odznaczył w poniedziałek 5 grudnia Orderem Sztuki i Literatury w randze kawalera polską pisarkę, poetkę i reportażystkę Agatę Tuszyńską. Uroczystość odbyła się w rezydencji Ambasadora Francji w Warszawie.
Agata Tuszyńska urodziła się 25 maja 1957 roku w Warszawie. Z wykształcenia jest historykiem teatru, doktoryzowała się w Instytucie Sztuki PAN. Pracowała naukowo w Instytucie Badań Literackich PAN w latach 1987-92. Od lat 90. uczy studentów i studentki reporterskiego fachu.
„Tuszyńska doskonale odnajduje się w szeregu rozmaitych gatunków literackich. Wydała kilka zbiorów poezji oraz zbeletryzowane biografie – modernistycznej aktorki scen warszawskich, Marii Wisnowskiej, oraz światowej sławy pisarza, Isaaka Bashevisa Singera. Podała do druku wspomnienia Ireny Krzywickiej, jednej z najciekawszych postaci polskiego dwudziestolecia międzywojennego, pisarki, publicystki, przyjaciółki Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Przygotowała do publikacji wspomnienia Hilarego Koprowskiego, wybitnego profesora medycyny, który dojrzałe życie spędził w USA (Wygrać każdy dzień) (…) Tuszyńska jest też autorką książki „Kilka portretów z Polską w tle. Reportaże izraelskie” oraz wydanego w 1990 r. w Paryżu, a dwa lata później wznowionej w Polsce, tomu Rosjanie w Warszawie, ukazującego obecność rosyjskiego zaborcy na ziemiach polskich w drugiej połowie ubiegłego stulecia. „Wyjątkowo istotne były dla Tuszyńskiej niezwykle osobiste książki Rodzinna historia lęku (2005) i Ćwiczenia z utraty (2007). W tej pierwszej pisarka kreśli historię swojej rodziny – w wieku 19 lat dowiedziała się od matki, że jest Żydówką” – czytamy na portalu Culture.pl.
Książka okazała się bestsellerem, została też nominowana do francuskiej Prix Medicis. We Francji ukazała się też książka Tyszyńskiej Oskarżona: Wiera Gran (Wydawnictwo Literackie, 2010) Tuszyńska skupiła się na najbardziej kontrowersyjnym okresie życia pieśniarki, gdy od wiosny 1941 do lata 1942 mieszkała i śpiewała ona w warszawskim getcie. Tam właśnie poznała i współpracowała ze Szpilmanem. Po wojnie oskarżono ją o współpracę z nazistami, uznając za „kolaborantkę”. Mimo uniewinnienia w warszawskim procesie Centralnego Komitetu Żydów Polskich Gran opuściła Polskę w 1950 r. Występowała potem w najbardziej znanych salach koncertowych we Francji i na świecie, współpracowała z Charles’em Aznavourem i Jacquesem Brelem. Jednak do końca życia ciągnęło się za nią piętno „kolaborantki”. Zmarła w Paryżu 19 listopada 2007 r. Książką była szeroko komentowana w mediach.
Inne książki Tuszyńskiej to m.in. tom Tyrmandowie. Romans amerykański (2012), Narzeczoną Schulza (2015), Jamnikarium (2016; opowieść o jamnikach i znanych ze świata kultury i sztuki miłośnikach tych czworonogów), Bagaż osobisty. Po Marcu, dla dzieci Mama zawsze wraca (2020, iilustrowana przez Iwonę Chmielewską).
Tuszyńska przez lata współpracowała z paryską „Kulturą” i „Zeszytami Historycznymi”. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN-Clubu i ZAiKS-u. W 2015 r. została odznaczona srebrnym medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”.
Order Sztuki i Literatury został ustanowiony w 1957 r. i jest wręczany „osobom, które wyróżniły się swoją twórczością w dziedzinie sztuki i literatury lub poprzez wkład na rzecz sztuki i literatury we Francji i na świecie”.
(źródło wg PAP, fot. Facebook / Ambassade de France en Pologne)
Dział, w którym zamieszczane są drobne informacje z rynku wydawniczo-księgarsko-poligraficznego.