Odeszli od nas

Tadeusz Różewicz (1921-2014)

Tadeusz Różewicz (foto. ap)

W wieku 93 lat zmarł Tadeusz Różewicz poeta, dramaturg i scenarzysta, autor słynnej Kartoteki.


Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 roku w Radomsku. Debiutował jako 17-latek, publikując jeden ze swoich wierszy w piśmie młodzieżowym. Pasją do literatury zaraził się od starszego brata, Janusza. W 1942 roku Tadeusz, idąc w ślady brata, zasilił szeregi Armii Krajowej. Janusza złapało gestapo. Został rozstrzelany.

W 1944 powstał pierwszy zbiór jego wierszy i opowiadań Echa leśne. Po zakończeniu wojny zdał maturę. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ożenił się. W Gliwicach urodzili się dwaj jego synowie: Kamil i Jan.

Poeta debiutował w 1947 r. tomem Niepokój. Po doświadczeniach wojny, według Różewicza, niemożliwe było uprawianie poezji takiej jak dawniej. Był jednym z pierwszych poetów, którzy zareagowali na okrucieństwa wojny nie tylko treścią poezji, ale zmianą jej formy, odrzuceniem romantycznego sztafażu, surowym obrazowaniem.
W latach 50. ukazały się kolejne tomy wierszy Różewicza: Pięć poematów (1950), Czas który idzie (1951), Wiersze i obrazy (1952), Równina (1954).

Poza napisaną w 1959 roku Kartoteką spod pióra Różewicza wyszły m.in. Białe małżeństwo, Stara kobieta wysiaduje, Odejście głodomora, Pułapka, Do piachu.

Od 1968 roku Różewicz mieszkał we Wrocławiu, publikował głównie na łamach „Twórczości”, „Odry” i „Dialogu”. W latach 90. ogłosił dramat Kartoteka rozrzucona, dwa nowe zbiory wierszy Płaskorzeźba i Recycling. zawsze fragment, Historię pięciu wierszy, Nożyk profesora, Matka odchodzi, Szara strefa i Wyjście.
Ostatnia większa publikacja Różewicza – Kup kota w worku – zbiór wierszy i krótkich form prozatorskich – ukazała się w 2008 r.

Był znany i ceniony także za granicą, jako wielki poeta i autorytet moralny. Jego wiersze przetłumaczono na kilkadziesiąt języków. Był doktorem honoris causa Uniwersytetów: Wrocławskiego, Śląskiego, Opolskiego, Jagiellońskiego, Warszawskiego i Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. W 2000 otrzymał Nagrodę Literacką Nike za tomik Matka odchodzi. W 2006 roku Fundacja Kultury Polskiej uhonorowała znakomitego poetę Złotym Berłem.

Zmarł 24 kwietnia. Odszedł wielki poeta i równie wielki człowiek.
(wg wp.pl)

Dodaj komentarz