LPK: Krystyna Lipka-Sztarbałło

Ludzie Polskiej
Książki
(cykl pod redakcją Barbary Petrozolin-Skowrońskiej i patronatem PTWK)

Krystyna Lipka-Sztarbałło: ur. 6 IX 1949, Warszawa.

Studia: 1967-74 ASP w Warszawie, dyplom na Wydziale Projektowania Plastycznego w pracowni architektury wnętrz prof. Wiesława Nowaka.

Praca, działalność społeczna, kariera artystyczna: ilustracją książkową zajmuje się od 1989, specjalizując się głównie w ilustracji dla dzieci; współpracowała z licznymi wydawnictwami (m.in.: PWN – np. Bajka o Piosence i nutkach, aut. L. Bajkowska; MAW, „Nasza Księgarnia”, WSiP, Prószyński i S-ka – np. Przygody Sindbada żeglarza, aut. B. Leśmian, Mała syrena, Dzikie łabędzie, aut. H. Ch. Andersen; Ezop – np. Sen, który odszedł, aut. A. Onichimowska, Moje – nie moje, aut. L. Bardijewska; Podsiedlik-Raniowski, oraz czasopismami dla dzieci („Miś”, „Świerszczyk”, „Ja, ty, my”, „Ciuchcia”, „Przedszkole domowe”). Po roku 2003 zaczęła współpracę z wydawnictwami zagranicznymi (z Kanady, Niemiec, Korei Południowej, Słowacji, Słowenii, Chin). W latach 1995-2004 wraz z A. Słowikowską współorganizowała cykliczną imprezę pt. „Polska Współczesna Sztuka Książki” ( pod egidą ZPAP), będącą międzynarodowym konkursem dla artystów którzy funkcję książki twórczo interpretują we wszystkich dziedzinach sztuki: stosując nie tylko grafikę użytkową ale również poprzez malarstwo i rzeźbę. Popularyzując problematykę książki, występowała wielokrotnie w kraju i za granicą (np. w 1999 r. referat na Międzynarodowym Sympozjum w Bratysławie organizowanym przy BIB, Międzynarodowe i Krajowe Targi Książki). W 1999 założyła przy Okręgu Warszawskim ZPAP pierwszą Ogólnopolską Sekcję Ilustratorów, której przewodniczyła do 2005 ; zadaniem Sekcji było upowszechnianie w środowisku wydawców wiedzy o dorobku i możliwościach młodych artystów grafików; w tym celu w latach 2000-2003 zaproponowała i zrealizowała z zespołem trzy edycje konkursu Pro Bolonia ( prezentowane wraz z katalogami w siedzibie OW ZPAP oraz na Targach: „Edukacja XX”, Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie, Poznańskich Spotkaniach Targowych – Książka dla Dzieci i Młodzieży i in.); sekcja opracowała również pierwszy elektroniczny katalog polskich ilustratorów.

W latach 2003 -2007 jako członek zarządu PS IBBY fundamentalnie przyczyniła się do opracowania kryteriów jurorskich i nowej formuły statutowego konkursu ( z rozdzieleniem na część literacką i graficzną), oraz opracowania WWW. ibby.pl. i wydania katalogu nowych wydawnictwach dziecięcych. K.L.-Sz. była też kuratorem wielu wystaw polskiej ilustracji prezentowanych za granicą (Frankfurt 2000, we współpracy z Kathariną Busshoff; Bolonia 2001 i Bolonia 2002, we współpracy z Małgorzatą Bieńkowską). Wraz z zespołem przygotowała prezentację polskich ilustratorów na Targi Bolonia 2003 ( Międzynarodowe Targi Książki Dziecięcej) gdzie Polska była Gościem Honorowym. Prezentacji towarzyszyło opracowanie/katalog w którym po raz pierwszy, teoretycy podjęli próbę skonfrontowania polskiej szkoły ilustracji ( 1957-1979) z dorobkiem młodych ilustratorów. KL-Sz zajmowała się także teorią książki dla dzieci. Artykuły publikowała w katalogach, pismach branżowych np. “Poradniku bibliotekarza”, oraz wydawnictwach posympozjalnych UW. Wielokrotnie jurorowała w konkursach ZPAP i Polskiej Sekcji IBBY. Do dziś juroruje w konkursie katowickiej ASP Książa Dobrze Zaprojektowana – zacznijmy od dzieci.

Nagrody:

• 1989 – Złote Koziołki na Biennale Sztuki dla Dziecka za ilustracje do Pinokia C. Collodiego (Poznań)
• 2001 – Medal na Międzynarodowym Biennale Ilustracji za ilustracje do Snu, który odszedł Anny Onichimowskiej (wyd. „Ezop”) (Bratysława); za tę samą książkę otrzymała wyróżnienie w Konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2001, Polska Sekcja IBBY zaś uznała Sen… za Książkę Roku i wpisała na honorową Międzynarodową Listę H.Ch.Andersena.
• 2003 – wyróżnienie PTWK w konkursie Najpiękniejsze Książki Roku za ilustracje do opowiadania Moje – nie moje Liliany Bardijewskiej (wyd. „Ezop”)
• 2004 – wyróżnienie w konkursie PS IBBY Książka Roku za ilustracje do wiersza Nie wiem kto Danuty Wawiłow w opracowaniu graficznym Joanny Gwis (GWP) oraz za tę samą książkę wyróżnienie w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2004 i wyróżnienie w konkursie Świat Przyjazny Dziecku (Warszawa)
• 2005 – wyróżnienie w konkursie PS IBBY Książka Roku 2005 za Żółtą zasypiankę Anny Onichimowskiej (wyd. Fro9)
• 2006 – Bestsellerek Roku dla książki A ja tak chcę Beaty Ostrowickiej (wyd. Literatura)
• 2008 – wyróżnienie w konkursie Książka Roku 2008 PS IBBY za (wyd. Stentor – Kora)
• 2009 – III nagroda w konkursie im. Haliny Skrobiszewskiej oraz wpis na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej za ilustracje do utworu NIC Marii Mariańskiej-Czernik
• 2010 – nagroda koreańskiego Ministerstwa Kultury dla książki Mapy mówią Heekyoung Kim (Nonjang 2009)
• 2011 – wpis na międzynarodową listę finalistów konkursu 4 Picture Book Awards Seul Korea oraz tytuł książki miesiąca Buch des Monats, Dt. Akademie für Kinder- und Jugendliteratur dla niemieckiej edycji „Wo geht’s lang?” („Dokąd iść?”) Heekyoung Kim (wyd. Gerstenberg Verlag)
• 2012 – nominacja do nagrody Deutscher Jugendliteraturpreis 2012
• 2013 – nagroda w konkursie Muzeum Książki Dziecięcej za polską edycję Dokąd iść? Mapy mówią do nas (wyd. Entliczek) oraz wyróżnienie przez jury profesjonalne i nominacja przez jury dziecięce w konkursie Dong Polskiej Sekcji IBBY za tę samą książkę.
• 2014 – nagroda specjalna dla książki autorskiej Łazienkowe pytania (wyd. Ezop) w konkursie im. Haliny Skrobiszewskiej i wpis na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej
• 2022 – Dyplom Stulecia PTWK

Za pracę na rzecz książki dziecięcej:

• 2004 – Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek
• 2006 – Srebrny Medal Gloria Artis MKiDN
• 2012 – Medal PS IBBY
• 2013 – Pegazik (Nagroda PTWK) za całokształt twórczości

(oprac. Barbara Petrozolin-Skowrońska, uzup. ap)