Rynek wydawniczy

Nowe dzieła w domenie publicznej

Z dniem 1 stycznia 2024 roku dzieła twórców, którzy zmarli w 1953 roku przechodzą do domeny publicznej. Chroniące je przez 70 lat od śmierci autora prawo autorskie przestało obowiązywać i obecnie można je swobodnie wykorzystywać w dowolnym celu (również komercyjnie). Inaczej wygląda to na Białorusi, w Boliwii , Kanadzie, Nowej Zelandii , Egipcie i Urugwaju (ochrona praw autorskich wynosi tam 50 lat). W Kolumbii i Gwinei równikowej – 80 lat. W Hiszpanii okres 70 lat obowiązuję od roku podpisania stosownej w tym zakresie ustawy (1987 r.; prawa na dzieło twórców, którzy zmarli w tym roku i wcześniej wygasają po 80 latach). 

Czyje dzieła zasilą wiec domeną publiczną w 2024 roku? 1 stycznia 2024 roku minęło 70 lat od śmierci Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Juliana Tuwima i Kornela Makuszyńskiego, co oznacza, że dzieła tych twórców trafiły do domeny publicznej i każdy może korzystać z nich za darmo, bez nabywania praw majątkowych.

Z innych polskich twórców (w tym mieszkających za granicą) warto wymienić historyka literatury, bibliotekoznawca, badacz dziejów Lwowa Karola Józefa Badeckiego , historyka Edwarda Henryka Lewińskiego-Korwina (USA), eseistę i pisarza Stanisława Wasylewskiego.

Domena publiczna obejmuje te dzieła, które powstały przed wprowadzeniem systemu praw autorskich, a także te, które były objęte prawem autorskim, ale od śmierci twórcy minęło 70 lat. Po przejściu danego dzieła do domeny publicznej każdy chętny użytkownik może to dzieło wydawać, zwielokrotniać i korzystać z niego na inne sposoby, pamiętając jednak o konieczności podania jego tytułu, a także imienia i nazwiska autora.

Kilka spośród dzieł Tuwima, Gałczyńskiego i Makuszyńskiego już 1 stycznia pojawiło się w formie e-booków w bibliotece internetowej Wolne Lektury.

Spośród zagranicznych twórców, których dzieła 1 stycznia 2024 roku przeszły do domeny publicznej warto wymienić m.in wybitnego rosyjskiego poetę i prozaika i laureata literackiej Nagrody Nobla – Iwana Bunina, amerykańskiego dramaturga i również laureata literackiego Nobla – Eugene’a O’Neilla, słowackiego dramaturga, prozaika i eseistę Júliusa Barča-Ivana, szwedzką pisarkę i ilustratorkę książek dla dzieci Elsę Beskow (Elsa Maartman) (od 1958 co roku przyznawana jest nagroda jej imienia dla najlepszych szwedzkich ilustratorów powieści obrazkowych), estońskiego pisarza Oskara Lutsa, japońskiego poetę Mokichi Saitō, tureckiego dziennikarza, rysownika, pisarza i filmowca Sedata Simavi, albańskiego  pisarza i działacza narodowego Hakiego Stërmilli, walijskiego poetę i pisarza Dylana Thomasa. 

(źródło: m.in. Wolne lektury)

Dodaj komentarz