W Światowym Dniu Książki (23 kwietnia) poznaliśmy nominacje do Nagrody Literackiej Warszawy. Jury wskazało 15 najlepszych książek minionego roku w pięciu kategoriach. Laureatów poznamy w czerwcu.
Do 17. edycji Nagrody Literackiej Warszawy zgłoszonych zostało aż 755 książek: 293 powieści, 212 tomów poezji, 149 książek dla dzieci, 37 komiksów i powieści graficznych oraz 75 książek o tematyce warszawskiej. W tej ostatniej kategorii liczba zgłoszonych tytułów wzrosła o blisko 50% w stosunku do roku ubiegłego.
– Nagroda Literacka Warszawy jest ważnym wydarzeniem kulturalnym, cieszącym się zainteresowaniem zarówno wśród czytelniczek, czytelników, jak i wydawców, bibliotekarzy i księgarzy. Jest liczącym się wyróżnieniem dla autorek i autorów książek, ale przede wszystkim to doskonały drogowskaz w poszukiwaniu kolejnych ciekawych lektur. Zachęcam do czytania nominowanych w tym roku tytułów, naprawdę warto – mówi wiceprezydentka m.st. Warszawy Aldona Machnowska-Góra.
Jury Nagrody Literackiej obradowało w składzie: Justyna Sobolewska – przewodnicząca, Maciej Jakubowiak – sekretarz, Jarosław Klejnocki, Anna Kramek-Klicka, Piotr Sadzik, Agnieszka Sowińska, Karolina Szymaniak.
Oto nominacje w poszczególnych kategoriach:
Proza
- Grzegorz Bogdał, „Idzie tu wielki chłopak”, Wydawnictwo Czarne
- Tomasz Różycki, „Złodzieje żarówek”, Wydawnictwo Czarne
- Aleksandra Tarnowska, „Wniebogłos”, Wydawnictwo ArtRage
W kategorii proza nominację otrzymał Grzegorz Bogdał, który, jak podkreśla jury, w swoich opowiadaniach ze zbioru Idzie tu wielki chłopak z nieposkromioną pasją wystawia bohaterów i bohaterki na próby, a potem przygląda się, jak wszystko zaczyna się sypać. Kolejna książka to Złodzieje żarówek. W uzasadnieniu tej nominacji czytamy: Tomasz Różycki uplata gęsty od dygresji poemat prozą o życiu kłębiącym się w bloku z wielkiej płyty gdzieś pod koniec lat 80. W tej kategorii nominację otrzymała również Aleksandra Tarnowska za Wniebogłos, czyli opowieść o dorastaniu na polskiej wsi w latach 70., wysnutą wbrew wszelkim stereotypom.
Poezja
- Justyna Kulikowska, „Obóz zabaw”, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Poznaniu
- Marcin Orliński, „Późne słońce”, Wydawnictwo Wolno
- Marta Podgórnik, „Erwin i Fatum”, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Poznaniu
Pierwsza nominacja w kategorii poezja trafia do Justyny Kulikowskiej za tom Obóz zabaw. W tej książce podlaskie rzeźnie, głowa pęknięta jak kość, postaci uprzedmiotowionych kobiet – wszystkie te tematy tworzą misternie skonstruowane sploty, zmuszając do zadawania pytań o to, co w ogóle może język w obliczu przemocy. Druga nominacja to Późne słońce Marcina Orlińskiego, tom, w którym poeta opowiada o doświadczaniu świata zarówno w skali makro, jak i w skali mikro, a bohaterami tej poetyckiej książki są ludzie, komety, zwierzęta, ogródki działkowe i język, który to wszystko nazywa. Kolejna nominacja przypadła Marcie Podgórnik. W książce Erwin i Fatum poetka znana z ironii igorzkich rozpoznań tym razem przynosi nam nie tylko „ponury foxtrot życia”, ale i poczucie wolności, które ustawia na nowo właściwą perspektywę – tak jury uzasadnia przyznanie tej nominacji.
Literatura dziecięca (tekst i ilustracje)
- Anna Kaźmierak (tekst i ilustracje), „Gdzie ty jesteś, koguciku?”, Wydawnictwo Wytwórnia
- Marta Lipczyńska-Gil (tekst), Marta Ignerska (ilustracje), „Ferment w mieście”, Wydawnictwo Hokus-Pokus
- Maria Strzelecka (tekst i ilustracje), „Hajda. Beskid bez kitu”, Wydawnictwo Libra PL
Kto zdobył nominację w kategorii literatura dziecięca? Listę otwiera Anna Kaźmierak z książką Gdzie ty jesteś, koguciku?. Jury nie ma wątpliwości. Ta książka dla najmłodszych kipi i krzyczy jaskrawymi kolorami, ogrywa konwencję wyszukiwanki, formy tak lubianej przez najmłodszych czytelników, by pokazać, jak wielka siła tkwi w polskiej tradycji wizualnej sztuki ludowej. Druga nominacja to Ferment Marty Lipczyńskiej-Gil (tekst) i Marty Ignerskiej (ilustracje). Istna jazda bez trzymanki przez słowa, kolory i smaki. Książka aż nimi buzuje. Każda kolejna strona to nowy zaskok. Wszystko kręci się tu jak szalone i nic nie jest oczywiste – czytamy w uzasadnieniu wyboru. Trzecia nominacja trafia do Marii Strzeleckiej i książki Hajda. Beskid bez kitu. Autorka rozmawia z niepamięcią, wsłuchuje się w historie opowiadane przez beskidzki pejzaż, obleka w ciało cienie Łemków zamieszkujących te ziemie przed wysiedleniami. Pozwala poczuć czytelnikowi miłość do miejsca, którego częścią się jest – oraz dojmujący ból jego utraty.
Książka o tematyce warszawskiej
- Katarzyna Chudyńska-Szuchnik, „Świdermajerowie”, Wydawnictwo Dowody
- Tymon Grabowski, „Paskudnik Warszawski”, Wydawnictwo Złomnik
- Michał Książek, „Atlas dziur i szczelin”, Wydawnictwo Znak
Świdermajerowie Katarzyny Chudyńskiej-Szuchnik otwierają listę książek wyróżnionych w tej kategorii. To udana próba mapowania podwarszawskości architektonicznym tropem. Autorka bada historię letniskowych miejscowości na tzw. linii otwockiej w XX i XXI w. przez pryzmat splątanych historii jej budowniczych i mieszkańców – brzmi fragment uzasadnienia jury. Kolejną nominację otrzymał Tymon Grabowski i Paskudnik Warszawski, czyli fascynująca opowieść fotograficzno-narracyjna o Warszawie „B” – jej zapomnianych zaułkach, ruderach, zachwaszczonych ogródkach działkowych, destruktach budowlanych. Trzecia nominacja została przyznana książce Atlas dziur i szczelin Michała Książka za tworzony z uwagą dziennik dzikiej natury, pozostającej w zasięgu i poza zasięgiem ludzkiego wzroku, uparcie trwającej w mieście betonu i plastiku.
Komiks i powieść graficzna
- Katarzyna „Falauke” Czarna, „Czy wszystko smakuje?”, Kultura Gniewu
- Maciej Sieńczyk, „Spotkanie po latach”, Wydawnictwo Literackie
- Jacek Świdziński, „Festiwal”, Kultura Gniewu
W kategorii komiks i powieść graficzna jury nominowało Czy wszystko smakuje? Katarzyny „Falauke” Czarnej. Ten komiks zdradza sekrety kuchennego zaplecza, ale też opisuje ludzi przygotowujących i serwujących twój posiłek. To zabawny, słodkogorzki portret pracy we współczesnej gastronomii. Druga nominowana książka to Spotkanie po latach Macieja Sieńczyka. Swoje okrutnie zabawne historie, zapętlane dygresjami, sztukowane sentencjami, utkane z chaosu informacyjnego i zasłyszanych fraz, Sieńczyk, niczym jakaś Szeherezada blokowisk i podmiejskich altan, snuje bez końca w przestrzeniach niewygodnie znajomych, a zarazem przerażająco nieoswojonych, odkrywając przy okazji własną formułę surrealizmu – jury wyjaśnia swój wybór. Festiwal Jacka Świdzińskiego to z kolei książka, w której autor pokazuje, jak projekt propagandowy wymyka się spod kontroli i staje się momentem otwarcia nowej epoki. Opisuje wnikliwie nie tylko relacje międzyludzkie, a także polskie traumy i lęki tamtej epoki.
Zwycięzców tegorocznej edycji Nagrody poznamy 15 czerwca podczas gali finałowej. Wtedy dowiemy się też, do kogo trafi tytuł warszawskiego twórcy lub warszawskiej twórczyni.
Historia Nagrody
Nagroda Literacka Warszawy w obecnej formie funkcjonuje od 2008 roku, ale jej korzenie sięgają dwudziestolecia międzywojennego. Współczesny konkurs jest kontynuacją nagrody o tej samej nazwie, przyznawanej w latach 1926-38.
Jej laureatami są m.in. Wiesław Myśliwski, Ewa Lipska, Zyta Rudzka, Ernest Bryll, Justyna Bednarek, Jakub Żulczyk, Anna Bikont, Andrzej Stasiuk, Grzegorz Piątek oraz Wanda Hagedorn i Ola Szmida.
Organizator i partnerzy
Warszawa jest organizatorem konkursu i fundatorem nagród pieniężnych. Nagrodę Literacką wspierają portale czytelnicze Lubimyczytać.pl i Booklips.pl jako patroni medialni. Magazyn kulturalny „Dwutygodnik” i Muzeum Karykatury to partnerzy projektu.
Zapraszamy do śledzenia profilu Nagrody na Facebooku.
Więcej informacji o Nagrodzie i materiały do pobrania na stronie.
(info: Pracownia Szumu, zdjęcia: Bartosz Mikulski / Set design: Piotr Matosek)
Dział, w którym zamieszczane są drobne informacje z rynku wydawniczo-księgarsko-poligraficznego.