Pod koniec kwietnia br. na zlecenie Katedry Technologii Informacyjnych Mediów, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW dr hab. Wiesław Cetera przeprowadził badania oceniające sytuację krajowej poligrafii podczas pandemii koronawirusa. Na rozesłaną ankietę odpowiedziało 191 zakładów, z czego połowa zatrudnia poniżej 10 osób, a siedem 250 osób lub więcej. A oto wstępne wyniki.
Dla 171 drukarń (90 procent badanych) ogólna sytuacja pogorszyła się, dla 14 postała bez zmian, dla 6 poprawiła się. Spadek sprzedaży odnotowała ponad połowa (90) badanych firm (47 procent zakładów). Na sto procent pracuje obecnie jedynie 8 firm (4,19 procent badanych zakładów). Najwięcej firm – 40 (21 procent) – pracuje na jedną trzecią swych możliwości. Ma to
swoje przełożenie na finanse: pod tym względem szefowie 143 zakładów sytuację bieżącą ocenili jako pogarszającą się, dla 37 pozostała bez zmian, dla 11 poprawiła się (w stosunku procentowym ilości firm: 75 /19/6).
Jak oceniane jest zainteresowanie usługami zakładów? Dla 169 spadło, w 13 nie odnotowano zmian, 6 firm oceniło, że nawet wzrosło (w procentach: 88,5/7/4,5).
Wprowadzone przez państwo ograniczenia społeczne miały bezpośredni wpływ na sytuację w zakładach, w tym na zatrudnienie. Wg ankiety 128 drukarń utrzymało zatrudnienie, w 61 doszło do redukcji personelu, w dwu wzrosło (procentowo: 67/32/1). Plany pod tym względem nie są jednak optymistyczne – zmian nie planują 94 zakłady, zatrudnienie spadnie w 84, wzrośnie jedynie w 12 (procentowo: 44/49/7).
Dość pesymistyczne widzą poligrafowie okres po pandemii. Szefowie 94 zakładów zakładają, że produkcja spadnie, że nie zmieni się – 28, że wzrośnie – 69 (procentowo: 49/15/36).
Jak pandemia wpłynęła na wypłacalność kontrahentów drukarń? Na wzrost opóźnień w realizacji faktur za wykonaną usługę wskazało 117 zakładów, 62 uważa, ze nic się nie zmieniło w tym zakresie, po 6 cieszy się ze zmniejszenia opóźnień i nawet ich kompletny brak (procentowo: 61,5/32,5/3/3).
Ciekawy jest wpływ pandemii na wydajność pracy – z tego powodu prawie jedna trzecia zakładów nie odnotowała jakichś specjalnych zmian.
A jak pandemia wpłynęła na wykorzystanie technologii komunikacyjnych? – tu przeważa ocena pozytywna: 18 zakładów oceniło, że negatywne wykorzystania tych technologii spadło, dla 111 zakładów nic się nie zmieniło, a aż dla 62 poprawiało się.
Poproszono też zakłady o ocenę wykorzystania w nich technologii druku w najbliższych 2-3 latach. Tak np. druk cyfrowy zamierza rozwijać 35% drukarń (66 zakładów), nic się pod tym względem nie zmieni w 43 (23%), ograniczyć chce 25 (13%). Pozostałe drukarnie z badanej grupy 191 zakładów tej technologii nie wykorzystuje i wdrażać jej nie planuje.
Dość mizernie wypada ocena planowanych w najbliższych 1-3 latach inwestycji – ponad połowa zakładów nie planuje żadnych, w 54 firmach planowana są na poziomie do 10 rocznych przychodów, tylko w jednej na poziomie 100 rocznych przychodów.
A o jaką pomoc drukarnie wystąpiły do rządu o pomoc w ramach tarcz antykryzysowych? W przypadku firm zatrudniających do 9 osób o zwolnienie z płacenia ZUS wnioski złożyło 60 firm, z czego 26 otrzymało wsparcie, o ulgę w płaceniu składek bez opłaty prolongacyjnej, rozłożenie należności na raty wystąpiły 48 zakłady, 8 otrzymało wsparcie. O odroczenie terminu zapłaty należności podatkowych zwróciły się do urzędów skarbowych 33 firmy, wsparcie otrzymały 4. O umorzenie podatków wystąpiło 15 firm, 20 planuje to zrobić, wsparcie otrzymały 3. Z dofinansowania kosztów wynagrodzeń udało się skorzystać 10 firmom, 49 złożyło wnioski, a drugie tyle planuje to zrobić. Wypłatę można też sfinansować, korzystając z pożyczki obrotowej dla MŚB – wnioski w tej sprawie złożyło 30 zakładów, 42 planują to zrobić wsparcie otrzymało 14.
Wczytując się w przedstawione wyniki ankiety ankiety, należy jednak pamiętać, że dotyczą one określonego odcinka czasu (tu koniec kwietnia) i sytuacji na rynku, która jest niezwykle dynamiczna i zmienia się prawie z dnia na dzień.
Dział, w którym zamieszczane są drobne informacje z rynku wydawniczo-księgarsko-poligraficznego.