Z końcem marca poznaliśmy listy książek zakwalifikowanych do tegorocznych edycji dwóch największych wyróżnień literackich fundowanych przez miasto Wrocław – Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus i Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Już po raz trzeci w październiku odbędzie się wspólna gala obu nagród, w trakcie której poznamy zwycięskie książki. W tym roku o wynikach zadecydują nowo powołane gremia jurorskie.
Szansę na Angelusa ma równo 100 książek, które swoje pierwsze polskie wydanie miały w 2021. Tak zadecydowało jury, któremu od tego roku przewodniczy Martin Pollack. Ten wybitny austriacki pisarz i tłumacz literatury polskiej, laureat Angelusa z 2007, kierować będzie pracami kapituły przez najbliższe trzy lata, a dyskutować z nim będą: Wojciech Browarny (literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego), Kinga Dunin (socjolożka, publicystka, krytyczka literacka), Michał Nogaś (dziennikarz radiowy i prasowy specjalizujący się w literaturze), Mykoła Riabczuk (ukraiński krytyk literacki i eseista), Justyna Sobolewska (krytyczka literacka, dziennikarka tygodnika „Polityka”) oraz Andrzej Zawada (krytyk i historyk literatury, professor emeritus Uniwersytetu Wrocławskiego).
Listę książek zakwalifikowanych znajdziemy na stronie nagrody.
W przypadku poetyckiego Silesiusa tytułów jest znacznie więcej, bo aż 249, z tego 63 to debiuty. Tu także zaszły zmiany w składzie jurorskim. Przewodniczącym na trzyletnią kadencję został Piotr Śliwiński (krytyk literacki, badacz polskiej poezji współczesnej, profesor na Wydziale Filologii Polskiej UAM w Poznaniu), który spory toczyć będzie z: Moniką Glosowitz (badaczką literatury pracującą w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego), Tomaszem Kunzem (teoretykiem i krytykiem literackim, tłumaczem, pracownikiem Katedry Antropologii Literatury i Badań Kulturowych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego), Pawłem Mackiewiczem (historykiem literatury, profesorem na Uniwersytecie Wrocławskim), Małgorzatą Mikołajczak (literaturoznawczynią, kierowniczką Zakładu Literaturoznawstwa w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego), Krystyną Pietrych (literaturoznawczynią, pracującą w Zakładzie Literatury i Tradycji Romantyzmu oraz Interdyscyplinarnego Centrum Badań Humanistycznych Uniwersytetu Łódzkiego) i Pawłem Próchniakiem (literaturoznawcą, antropologiem literatury, krytykiem literackim).
Lista książek zakwalifikowanych do Silesiusa dostępna jest na stronie nagrody.
Środkowoeuropejskość
Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus ustanowiona została w 2006 roku, a autorka bądź autor książki zwycięskiej może liczyć na gratyfikację finansową w wysokości 150 tys. Tym samym Angelus jest najwyżej opłacaną nagrodą literacką w Polsce. Co interesujące, z uwagi na swój międzynarodowy charakter – zgłaszać można polskie wydania książek z 22 krajów Europy Środkowej – do tej pory Angelus tylko raz trafił w ręce polskiego autora (był to Maciej Płaza), za to aż czterokrotnie nagradzano nim pisarki bądź pisarzy ukraińskich (Jurij Andruchowycz, Oksana Zabużko, Serhij Żadan i Kateryna Babkina).
Od 2010 przyznawany jest także Angelus za przekład – tłumaczki i tłumacze mogą liczyć na 40 tys. zł, a od 2020 wyróżnienia finansowe w wysokości 5 tys. zł trafiają też do każdego autora lub autorki książek zakwalifikowanych do finałowej siódemki. Pulę angelusowych wyróżnień uzupełnia Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej – upamiętniająca pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. O tym, w czyje ręce trafia decyduje publiczność w internetowym głosowaniu (oddając głosy na książki z finałowej siódemki), a zwyciężczyni bądź zwycięzca takiego plebiscytu otrzymuje zaproszenie na trzymiesięczną rezydencję literacką we Wrocławiu.
Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius oraz festiwal
Pierwszego Silesiusa wręczono w 2008 roku, a trafił on w ręce Tadeusza Różewicza. Na ten jeden z najważniejszych i najwyższych laurów poetyckich w kraju składają się de facto trzy nagrody – za całokształt pracy twórczej (100 tys. zł), książkę roku (50 tys. zł) i za najlepszy debiut (15 tys. zł). Podobnie jak w przypadku Angelusa, i tutaj każda nominacja wiąże się z gratyfikacją wynosząca 5 tys. zł.
Od 2016 nagrodzie towarzyszy Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius, który obecnie stanowi jedną z najważniejszych imprez poetyckich w Polsce. W tym roku odbędzie się już po raz siódmy, po raz pierwszy od dwóch lat nie w reżimie pandemicznym. W trakcie festiwalu poznamy m.in. tomy nominowane do Silesiusa, będziemy mieć okazję wziąć udział w premierach książkowych, Turnieju jednego wiersza im. Rafała Wojaczka, czy nawet przyjrzeć się zmaganiom sportowym! Szczegóły na stronie literatura.wroclaw.pl
Fundatorem Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius jest miasto Wrocław.
Operator nagród: Wrocławski Dom Literatury
Więcej informacji: www.angelus.com.pl, www.silesius.wroclaw.pl, www.literatura.wroclaw.pl
(info WDL)
Dział, w którym zamieszczane są drobne informacje z rynku wydawniczo-księgarsko-poligraficznego.